Txomin Elosegi: «Ipar Euskal Herrian kalitatezko garagarra ekoiztea erdietsi dugu»

Lehen aldia da malta Ipar Euskal Herrian ekoitziko dela. Euskal Herriko Laborantza Ganbara garagardo sail berri bat eman du plantan. Garagardoaren osagai zerrenda sinplea da: ura, lupulua eta garagar maltatua. Orain arte, ordea, Ipar Euskal Herrian kalitatezko garagarra ekoiztea abantzu ezinezkoa izan da tokiko klima dela eta. Bost urteko ikerketaren ondotik, barietate egokia atzeman dute eta aurten zazpi hektarea landatu dituzte. Donamartirin, gainera, maltategi bat sortzeko proiektua abian da.

Ehun hektarea kiskali dira larunbatean Larrainen

Sutea goizean hasi zen Etxelü oihanean. Airean hezetasun apala zen eta haize buhako azkarrak. Suhiltzaileen lana igande arratsaldera arte luzatu zen, eta hurbil ziren hiru etxebitzitzak babestea erdietsi zuten. Nolanahi ere, bilana ez da ona, ezin izan baitzen saihestu ehun hektarea oihan erretzea. Orotarat 81 suhiltzaile, bi ur zisterna eta 27 kamioi mobilizatu dituzte larrialdi zerbitzuek. Suak debekatuak ziren larunbatean eta ez da oraindik argitu nola hasi zen sutea.

Larunbatean jokatuko dira pilotari amaturren txapelketako finalak Irisarrin

Iparraldeko amaturren esku huskako txapelketaren finalak larunbatean iraganen dira Irisarriko trinketean. Lehen mailan, Endaiarrak taldeko Asier Aspuru Agorria lehiatuko da Sarako Izarra taldeko Aritz Lekuonaren kontra. Bigarren mailan, USSP Amikuze taldearen Bittor Tikoipe, Airetik taldeko Iban Jauregiberriren kontra. Junior edo Artekoetan, Zaharrer Segi taldeko Mattin Etcheverry, Atzarri taldeko Peio Larrechea-ren kontra. Lehen mailako finala zuzenean segitzen ahalko duzue Euskal Irratien bidez.

Ximun Goiti irisartarrak irabazi du Baionako xingar feriaren lehen saria

Baionako Xingar feriaren lehen orenak abiatu dira. ostegun honetan etxeko xingar onenaren lehiaketako 26 xingarren artean txapela irabazi du Ximun Goiti irisartarrak, 10 kiloko xingarrarekin. Zortzi parte hartze baina lehen aldia da irabazten duela. Xingar ekoizle eta saltzaileen merkatuko pasabideak bete dira goizetik, bertan 50 erakusmahai atzemanen dituzue. Jakin Baionako xingarraren sailak 740 hazle zenbatzen dituela, eta orotara 5.000 enplegu biziarazten dituela.

Iñaki Etxeleku: «Gure estatutuek espekulazio merkatutik kanpo ezarri dute gure etxebizitza kooperatiba»

Bizitegi molde kooperatiboak zabalduz doaz Ipar Euskal Herrian. Euskal Hirigune Elkargoko azken biltzar nagusian Nicole Etxamendi, Itsasuko hautetsiak "Bizi lagun" kooperatibak kontutan hartu behar zirela eta alternatiba ona direla azpimarratu zuen. Jabetza kolektibo horrek, etxea eta lurrak espekulazioaren merkatutik ateratzeko aukera izan daitezke, eta kooperatiben gisara, elkarteko kide izan behar da bizitegi horietan bizitzeko. Irisarrin sei lagunek gisa horretako proiektu bati ekin diote. Oro har, hiriguneetan agertzen dira holakoak, baina oraino landa eremuan bekan dira. Iñaki Etxeleku egitasmo horren parte da, eta azaldu duenez «jabetasun kolektiboan» oinarritzen da bizitegi eredu hori: «gu kooperatibako kide gira eta egitura da den-denaren jabe, beraz, gu joanen girelarik, egitura bera hor egonen da». Hala ere, diru-laguntzei begira, etxebizitza eredu hau ez da ezagutua administrazioaren aldetik.

Baigorriko Kulturaldia ostiralean hasi, eta maiatzaren 1era arte luzatuko da

Euskal kulturaren folklorizazioa agerian emanen da Nafarroaren egunean. Aurten Nafarroaren Eguna apirilaren 28an iraganen da, eta Joxean Artze idazlearen hitz batzuk hartu dituzte lelotzat aurtengo ediziorako: «Iturri zaharretatik edaten dut/ beti berria den ura». Marketinean, euskal kulturaren erabilpena salatu nahi izan dute. Bestalde, aurten ere Kulturaldia ostiral honetan abiatuko da maiatzaren lehena arte liburu aurkezpenez, hitzaldi, ikusgarriz, kontzertuz, poesiaz betea izanen dena. Horrez gain, Euskal Herria Eguna berreskuratuko dute aurten: apirilaren 20an eginen dute, euskal herritarren arteko harremanak bultzatzea xede. Laguntzaileak behar dituzte, eta horretarako Basaizea elkarteko sareetan izena eman daiteke eta autobusentzat txartelak webgunean hartzen ahal dira.

Iparraldean ere, euskararen aukera ahalbidetu du Netflixek

Martxotik Frantziako Netflix plataforman euskarazko audio eta azpitituluetako filmak ikusgai dira. Badu bi urte pantailak euskaraz ekimeneko kideak ari direla srteaming plataformetan euskarazko edukien sorrera bultzatzen, izan audio formatuan edo azpitituluen bidez. Amazon Prime plataforman eta Espainiako Netflix plataformetan lortu izan zuten filma batzuk euskarara bikoiztuak izatea, baina ez frantses estatuan. Euskararen Erakunde Publikoaren bitartekaritzari esker, ordea, Netflix Franceko ordezkarien onarpena erdietsi dute. Hemendik goiti, euskarazko 28 ekoizpen ikusi daitezke sarean, eta beste 177 euskarazko azpitituluekin.

Tefal zartaginen debekua eragin dezakeen PFAS kutsatzaileen kontrako legea ezbaian

Frantziako legebiltzarrean PFAL kutsatzaile iraunkorren debekua eztabaidatze ari dira ostegun honetan. Enpresa anitzek baliatzen dituzte substantzia horiek. Hori da, besteak beste, Tarnos eta Hondarribian lantegiak dituen Tefalen kasua. Bere sukalde tresnengatik ezaguna den enpresa honek, begi txarrez ikusten du lege proposamena. Markaren arabera, 20.000 lanpostu dira jokoan Europa osoan. Nolanahi ere, ikerketa anitzek erakutsi dute substantzia hori duten sukalde tresnen baliapenak minbizia eragin dezaketela erabiltzaileari.

Anaiz Funosas: «Euskal gatazkaren muin politikoa argitara emateko balioa izan du Bakegileen kontrako auziak»

Bakegileak "pozik" agertu dira Parisko Gortean zabaldu duten mezuagatik. Anaiz Funosas Bakegileen bozeramaileak adierazi duenez, "Luhusoko ekimenak ahalbidetu zuen blokeatua zen desarmatzearen auzia" eta hori frogatzea zuten xede Jean Noël “Txetx” Etxeberri eta Béatrice Molle-Haranen auzian. Lekukoen testigantzak izan dira auziko hitzartze esanguratsuenak, horien artean Matthias Felk Frantziako barne ministro frantsesarena, eta Eric Morvan Pirinio Atlantikoetako prefeta ohiarena.